Франшызы Беларусь

Франчайзінг у Беларусі пачаў развівацца толькі ў 2006 годзе. Да гэтага такі варыянт развіцця брэнда быў абмежаваны заканадаўча. Таму яшчэ паўтара дзясятка гадоў таму беларускія франшызы адсутнічалі як клас. Да 2023 года сітуацыя значна змянілася. Зараз нацыянальныя франшызы займаюць другое месца па папулярнасці, саступаючы толькі расійскім. Аб сучасных тэндэнцыях і актуальнай сітуацыі на рынку франчайзінгу Беларусі – чытайце ў артыкуле.

Актуальныя тэндэнцыі

Папулярнасць франчайзінгу паступова расце. Пачынаючых прадпрымальнікаў падкупляе магчымасць хутка запусціць і развіць бізнэс. А кампаніі, якія прапануюць франшызы, з дапамогай дадатковых кропак продажаў ўзмацняюць брэнд, і нарошчваюць яго прысутнасць па ўсёй краіне.

Вольга Лявонцьева, старшыня асацыяцыі «Белфранчайзинг», расказала, што:

  • 1 месца па папулярнасці – у франшыз у сферы рознічнага гандлю;
  • 2 месца – дзеляць грамадскае харчаванне і пункты паслуг для насельніцтва;
  • 3 месца – у B2B-сегмента.

Па-за тройкі лідэраў – вытворчыя франшызы. Гэта лёгка растлумачыць – такі бізнэс складана маштабаваць. Асабліва з дапамогай франшызы. Але попыт на прапановы ад брэндаў-вытворцаў ёсць – у асноўным у аграрнай галіне.

Попыт на франшызы

У Беларусі кожны дагавор франчайзінгу рэгіструецца асобна. І, адпаведна, праходзіць праверку ў дзяржорганах. З-за гэтага статыстыка па заключаных дагаворах і рэальна адкрытых кропках адрозніваецца. Некаторыя франчайзеры атрымліваюць адмову і губляюць магчымасць адкрыцця бізнесу. Пры гэтым дамова паспявае трапіць у лік закдючаных, нягледзячы на адсутнасць рэгістрацыі. Таму лічбы, якія ўказаны ніжэй, не зусім дакладныя, аднак усё роўна адлюстроўваюць становішча спраў на рынку.

З 2006 па 2014 год уключна рынак франчайзінгу не перажываў асаблівых узрушэнняў – колькасць заключаных дагавораў трымалася прыкладна на адным невысокім узроўні. Аднак з 2015 года іх колькасць стала пастаянна павялічвацца. Пік попыту на франшызы быў зафіксаваны ў 2019 годзе-колькасць заключаных дагавораў дасягнула 110.

У 2020 годзе, які стаў шокавым для ўсіх сфер бізнесу, адбыўся рэзкі спад. Колькасць заключаных дагавораў не дасягнула нават 60. У 2021 годзе рынак рэабілітаваўся. Колькасць здзелак дасягнула ~ 115. Але 2022 год таксама ўнёс свае карэктывы, і ў першым паўгоддзі рынак франчайзінгу амаль замер. У другой палове года сітуацыя пачала выпраўляцца, але ці атрымаецца вярнуцца да ранейшых паказчыкаў у 2023 – пытанне, пакуль застаецца адкрытым.

Папулярнасць франшыз з розных краін

Першае месца па колькасці адкрытых кропак – у расійскіх франшыз. Яны займаюць 37% рынку. Паказчык пачаў расці ў паскораным тэмпе з 2020 года, калі супраць Беларусі былі ўведзеныя санкцыі іншымі краінамі.

Можна чакаць, што доля расійскіх франшыз будзе расці і далей. З-за сучасных падзей брэнды з РФ сталі таксічнымі амаль для ўсяго свету. Беларусь – адна з нямногіх краін, у якіх франшызы з Расіі яшчэ могуць развівацца.

Другое месца – у беларускіх франшыз. Яны займаюць 34% рынку. Бурны рост паказчыка пачаўся ўсяго некалькі гадоў таму. Яшчэ ў 2011 годзе на рынку існавала толькі 2 нацыянальных франшызы. Цяпер іх амаль 150.

Адзін з важных трэндаў – павышаная цікавасць да беларускіх франшыз сярод жыхароў Расіі. Гэтаму ёсць тлумачэнне. Расіяне традыцыйна давяраюць прадуктам з Беларусі, часцяком лічачы іх нашмат якасней айчынных.

Франшызы з іншых краін асабліва выдатннымі поспехамі пахваліцца не могуць:

  • 11% рынку займаюць франшызы з іншых краін СНД;
  • 8% — з Еўропы;
  • 3% — з Амерыкі;
  • 2% — з Азіі;
  • 5% — з усіх астатніх краін.

Яшчэ адзін трэнд, які азначыўся ў апошнія пару гадоў – попыт на франшызы з Беларусі сярод прадпрымальнікаў і жыхароў Казахстана, Грузіі, Узбекістана. Асноўная прычына – міграцыя ў гэтыя краіны беларусаў і расіян.

Асвоіўшыся ў новым месцы пражывання, чалавек хоча акружыць сябе таварамі і паслугамі, да якіх прывык. А таксама атрымліваць якасць, якая было даступна ў роднай краіне. Некаторыя з мігрантаў самі папоўнілі шэрагі прадпрымальнікаў, якія маюць намер набыць беларускую франшызу. Найбольшым попытам карыстаюцца брэнды грамадскага харчавання, рытэйла, паслуг для насельніцтва.

Уступай у ВІП-клуб

Яркія прадстаўнікі

Разгледзім некалькі папулярных і перспектыўных франшыз, якія працуюць на тэрыторыі Беларусі. Усе прадстаўленыя брэнды ўвайшлі ў ТОП-10 па выніках даследавання BIK Ratings.

HobbyGames

Расійская франшыза, якая працуе больш за 20 гадоў. На рынку Беларусі з’явілася ў 2016 годзе ў ліку першых, як толькі гэта дазволіла заканадаўства. Усяго ў сетцы больш за 100 крам. Кампанія выдае настольныя гульні пад уласным брэндам, і вядомая літаральна кожнаму аматару такога віду забавак.

Франчайзер атрымлівае не толькі ацэнку падабранага для адкрыцця пункту памяшкання, але і дапамогу ў перамовах з яго ўласнікам. Таксама прадастаўляюцца інструменты для аналізу бізнеса і маркетынга, і рэкамендацыі па нарошчванню продажаў і паскарэнню выхаду на кропку бясстратнасці.

ПОН-ПУШКА

Сетка пончыкавых, якая працуе выключна ў Беларусі. Адрозніваецца хуткім абслугоўваннем на вынас, і вядомым дызайнам гандлёвых кропак, аздобленых драўлянымі дошкамі.

Франчайзі, сярод іншага, атрымлівае:

  • фінансавы прагноз;
  • тэхналагічны праект;
  • навучанне па кіраўніцтву персаналам і установай;
  • юрыдычную падтрымку.

Адреналин

Беларуская сетка фітнес-клубаў, якая працуе амаль 10 гадоў. Франшыза цікавая тым, што можна купіць майстар-прапанову адразу на ўвесь горад ці вобласць. У гэтым выпадку франчайзі будзе развіваць брэнд у абраным рэгіёне аднаасобна.

Франчайзер прапануе:

  • бізнес-план;
  • садзейнічанне ў атрыманні крэдыту, пагашаць да 80% выдаткаў на адкрыццё;
  • дапамога ў атрыманні ўсіх неабходных дазволаў у дзяржаўных службах;
  • адтэрміноўку выплат роялці на 3 месяцы;
  • мабільнае прылажэнне для кліентаў.

Premium Hookah Club

Сетка прэміяльных кальянных. Пад брэндам адкрыты 10 пунктаў па ўсёй Беларусі, у тым ліку ў Мінску.

Акрамя стандартнага пакета дапамогі ад франчайзера, уладальнік кальяннай можа бясплатна скарыстацца дапамогай брэнд-шэфа. Гэты спецыяліст дапамагае навучыць персанал, кантралюе якасць сэрвісу і дапамагае яго паляпшаць, а таксама складае планы мерапрыемстваў. Акрамя таго заснавальнік франшызы асабіста дапамагае весці бізнес пачынаючым прадпрымальнікам.

Красный пищевик

Лідар у сферы вытворчасці пасціла-мармеладных вырабаў на тэрыторыі Беларусі. Кампанія мае больш чым 150-гадовую гісторыю – гэты брэнд ведаюць усе, ад малога да вялікага. Зараз налічваецца больш за 70 гандлёвых кропак, адкрытых франчайзі.

У пакет дадатковых пераваг франшызы ўваходзяць:

  • навучанне персаналу;
  • пастаўкі акцыйнай прадукцыі;
  • фірмовая адзенне для персаналу;
  • сувенірная прадукцыя і дробязі накшталт брэндаваных манетніц.

Минск Кристалл

Сетка крам алкагольнай прадукцыі, якая налічвае больш за 60 адкрытых па франшызе кропак. Новым прадстаўнікам брэнда кампанія дапамагае падабраць памяшканне і навучыць персанал. А таксама вырашыць усе астатнія арганізацыйныя і юрыдычныя пытанні, аж да кансультацый з нагоды аснашчэння кропак сістэмамі відэаназірання.

Да канца 2022 года намеціўся выразны трэнд на аднаўленне рынку франшызы. На бягучы момант можна чакаць, што ён захаваецца і ў 2023 годзе, калі прадпрымальніцкая актыўнасць не знізіцца з-за непрадбачаных абставінаў.